Xác định giá trị doanh nghiệp xuất phát từ yêu cầu của hoạt động mua bán, sáp nhập, hợp nhất hoặc chia nhỏ doanh nghiệp. Đây là loại giao dịch diễn ra có tính chất thường xuyên và phổ biến trong cơ chế thị trường. Đặc biệt trong bối cảnh hoạt động M&A đang diễn ra sôi động như hiện nay thì việc xác định giá trị doanh nghiệp lại càng trở nên quan trọng.
Xác định giá trị doanh nghiệp là gì?
“Xác định giá trị doanh nghiệp” được hiểu và thừa nhận một cách rộng rãi là việc:
- Điều tra và phân tích chi tiết các hoạt động, tài sản, các khoản ghi nợ;
- Đánh giá các hoạt động, tài sản, các khoản ghi nợ của công ty;
- Xác định giá trị hiện hữu và tiềm năng của một doanh nghiệp.
Vì sao cần xác định giá trị doanh nghiệp?
Giá trị là yếu tố đầu tiên người ta muốn biết khi tìm hiểu về một sản phẩm. Nếu bạn là một chủ doanh nghiệp, bạn biết các tài sản công ty trị giá bao nhiêu, nhưng bạn không biết giá trị thị trường của doanh nghiệp mình thì bạn đang bỏ sót một thứ hết sức quan trọng.
Việc xác định giá trị doanh nghiệp đem lại nhiều lợi ích cho chủ sở hữu:
- bảo vệ doanh nghiệp
- biết được khả năng của doanh nghiệp để điều chỉnh nhằm nâng cao hiệu quả trong kinh doanh, sản xuất
- việc xác định giá trị doanh nghiệp là cơ sở quan trọng để doanh nghiệp thu hút vốn từ các nhà đầu tư tài chính.
Xác định giá trị doanh nghiệp xuất phát từ yêu cầu của hoạt động mua bán, sáp nhập, hợp nhất hoặc chia nhỏ doanh nghiệp. Đây là loại giao dịch diễn ra có tính chất thường xuyên và phổ biến trong cơ chế thị trường.
Đặc biệt trong bối cảnh hoạt động M&A đang diễn ra sôi động như hiện nay thì việc xác định giá trị doanh nghiệp lại càng trở nên quan trọng.
Để thực hiện các giao dịch đó, đòi hỏi phải có sự đánh giá trên phạm vi rộng lớn các yếu tố tác động tới doanh nghiệp. Trong đó, giá trị doanh nghiệp là một yếu tố có tính chất quyết định, là căn cứ trực tiếp để người ta thương thuyết với nhau trong tiến trình giao dịch mua bán, sáp nhập, hợp nhất, chia nhỏ doanh nghiệp.
Trong cách nhìn của các nhà đầu tư, chứng thư xác định giá trị doanh nghiệp là sự đánh giá tổng quát về uy tín kinh doanh, khả năng tài chính và vị thế tín dụng. Từ đó, họ có cơ sở để đưa quyết định về đầu tư, tài trợ hoặc tiếp tục cấp tín dụng cho doanh nghiệp.
Làm thế nào để xác định giá trị doanh nghiệp của bạn?
Giá trị của một doanh nghiệp không thể chỉ xác định dựa vào một công thức.
Nói chuyện với một chuyên gia thẩm định viên về kinh doanh hoặc đầu tư ngân hàng là cách tốt nhất để có được một đánh giá chính xác.
Một bản đánh giá không có ý nghĩa gì, trừ khi chủ đầu tư hoặc người mua đồng ý với đánh giá của bạn.
Bạn nên thực hiện ít nhất một tính toán định giá cơ bản trên cơ sở hàng năm.
Khi bạn vận hành một doanh nghiệp nhỏ, bạn có trách nhiệm xử lý nhiều nhiệm vụ. Từ kế toán đến tiếp thị để phát triển sản phẩm đến cung cấp dịch vụ, các chủ doanh nghiệp nhỏ rất bận rộn. Mặc dù thời gian là một thứ xa xỉ, các chủ doanh nghiệp nhỏ nên dành thời gian để xác định giá trị doanh nghiệp của họ thường xuyên.
Các doanh nghiệp nhỏ đang được mua lại với tốc độ nhanh chóng mặt, vì thế điều quan trọng là hãy luôn sẵn sàng để có thể bán doanh nghiệp của bạn. Thậm chí nếu bạn không muốn bán nó đi, biết được giá trị doanh nghiệp của mình luôn là điều tốt.
Xác định giá trị của doanh nghiệp của bạn có thể nói dễ hơn làm.Nếu bạn không chắc chắn làm thế nào để xác định giá trị của doanh nghiệp, điều quan trọng là bạn phải nói chuyện với một chuyên gia kinh doanh để có được một đánh giá chính xác. Chúng tôi đã nói chuyện với các chuyên gia, họ chia sẻ một vài lời khuyên cho các doanh nghiệp để các bạn có thể xác định giá trị chính xác nhất.
Lợi ích của việc biết xác định giá trị doanh nghiệp
Giá trị của doanh nghiệp là thông tin vô cùng quan trọng cho bất kỳ chủ doanh nghiệp nào đang cân nhắc việc bán doanh nghiệp của họ. Đi sâu vào một cuộc đàm phán mà không có một sự hiểu biết trước về giá trị doanh nghiệp của bạn sẽ khiến bạn dễ dàng mất tiền.
Nhiều chủ doanh nghiệp nhỏ không màng tới việc tính toán giá trị công ty của họ. Thiếu sót này có thể dễ dàng khắc phục. Nếu bạn đang đặt rất nhiều thời giờ vào một doanh nghiệp, nói chuyện với một giám định viên kinh doanh hoặc nhà tư vấn kinh doanh – họ có thể giúp bạn xác định giá trị doanh nghiệp của bạn.
“Nhiều chủ doanh nghiệp mong đợi số tiền họ kiếm được từ việc bán doanh nghiệp trong tương lai sẽ cho họ nghỉ hưu an nhàn.” Justin Goodbread, chủ sở hữu và Giám đốc điều hành của Financially Simple nói. “Tuy nhiên, hầu hết không có một công thức đánh giá chính thức được thực hiện trên công ty của họ cho đến khi họ chuẩn bị để bán nó.
Nhiều người sau đó bị sốc khi biết rằng họ chưa tạo đủ giá trị trong phạm vi kinh doanh của mình để đạt được mục tiêu hưu trí của họ. Nếu bạn chờ đợi để nhận định giá trị doanh nghiệp của bạn cho đến khi bạn muốn nghỉ hưu hoặc phải nghỉ hưu, bạn không có thời gian để tăng giá trị của công ty bạn. Bạn sẽ chỉ nhận được những gì bạn có thể nhận được, trong khi nếu bạn biết giá trị của doanh nghiệp của bạn trước đó, bạn có thể làm việc với các chuyên gia cố vấn để tăng giá trị vốn của bạn – dòng tiền, tài sản hữu hình của bạn – cái sẽ làm tăng giá trị doanh nghiệp của bạn”.
Tôi cần biết những điều nào khi xác định giá trị doanh nghiệp?
Ngoài việc sử dụng công thức cụ thể để tính toán giá trị kinh doanh, điều quan trọng là bạn phải thành thạo một vài lĩnh vực kinh doanh chủ chốt.
- Tài sản hữu hình: tài sản hữu hình bao gồm những thứ như máy móc thiết bị, tài sản và hàng tồn kho. Thật dễ dàng để tính toán giá trị tài sản hữu hình.
- Tài sản vô hình: tài sản vô hình bao gồm những thứ như nhận dạng thương hiệu, nhãn hiệu và bằng sáng chế. Những tài sản này có thể thêm giá trị to lớn cho một doanh nghiệp, và bạn nên có một số ý tưởng về giá trị tiền tệ cho tài sản vô hình của bạn.
- Nợ phải trả: Bất kỳ khoản nợ doanh nghiệp của bạn có sẽ ảnh hưởng đến giá trị của nó.
- Số liệu tài chính: Doanh nghiệp của bạn có lợi nhuận không? Nếu vậy, lợi nhuận hàng năm của bạn là gì? Doanh thu hoạt động kinh doanh của bạn mang lại là bao nhiêu? Biết báo cáo tài chính của bạn từ trong ra ngoài, các nhà đầu tư tiềm năng hoặc người mua sẽ muốn biết về tài chính của bạn.
Hiểu biết những gì doanh nghiệp của bạn sở hữu là thêm một lợi ích cho định giá doanh nghiệp. Bằng cách nhìn vào tài sản cả hữu hình và vô hình, bạn tìm hiểu những gì làm cho doanh nghiệp của bạn có giá trị và chỉ ra giá trị mà những tài sản đang có.
Thậm chí nếu bạn không bán doanh nghiệp, biết giá trị của doanh nghiệp sẽ cho bạn thông tin để ra những quyết định kinh doanh trong tương lai. Giá trị độ nhận diện thương hiệu của bạn không đáng bao nhiêu?
Bạn có thể đặt nhiều thời gian hơn vào các chiến dịch tiếp thị trong tương lai để xây dựng thương hiệu tốt hơn. Bạn không giải phóng được tiền mặt do có nhiều trong hàng tồn kho? Sự thấu hiểu này có thể giúp bạn thay đổi cách lưu trữ hàng hóa trong tương lai.
Làm thế nào để xác định giá trị doanh nghiệp của bạn?
Giá trị của doanh nghiệp của bạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Quy mô của doanh nghiệp, đội nhóm, tốc độ tăng trưởng dự kiến của bạn và một loạt các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của bạn.
Khi nói đến việc tính toán giá trị doanh nghiệp của bạn, có một vài công thức sử dụng thường xuyên. Công thức sử dụng khác nhau tùy vào từng doanh nghiệp,và việc xác định giá trị của một doanh nghiệp không hẳn là một môn khoa học chính xác.
“Thật không may, nếu chúng tôi có 10 người trong một căn phòng cố gắng xác định giá cho doanh nghiệp của chúng tôi, chúng tôi rất có thể sẽ nhận được 11 câu trả lời khác nhau” David Creech, chủ sở hữu của DVAR Business Group nói.
Trước khi nói đến công thức, điều quan trọng là phải xác định lợi nhuận của người bán được sử dụng (SDE) và thu nhập trước lãi, khấu hao và khoản nợ (EBITDA). SDE đề cập đến thu nhập ròng của một doanh nghiệp trước khi trừ tiền lương của chủ sở hữu. Các chi phí sử dụng khác, không hoạt động được bổ sung để tính toán.
Tính EBITDA là rõ ràng, bởi cụm từ đã mô tả cách tính. Nói chung, SDE là để tính giá trị của các doanh nghiệp nhỏ, trong khi EBITDA được sử dụng cho các doanh nghiệp lớn hơn.
Một số thì lại sử dụng tổng doanh thu hàng năm 1 triệu USD là điểm chuẩn cho sự khác biệt giữa một doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp lớn hơn, nhưng không có quy tắc cố định khi nào bạn nên sử dụng SDE hoặc EBITDA.
“Tôi thích sử dụng mô hình SDE khi tôi định giá các doanh nghiệp nhỏ,” Creech nói. “Tôi kiểm tra các báo cáo lợi nhuận / lỗ, xác định lợi ích chủ sở hữu và thêm vào, sau đó thêm vào thu nhập ròng. Sau đó tôi sử dụng số tiền này và nhân lên, mang lại cho tôi một con số cụ thể. Như vậy tôi sẽ có con số áng chừng của ngành để bắt đầu đàm phán với khách hàng tiềm năng.”
Bội số ngành cụ thể áp dụng cho cả các phương pháp SDE tính giá trị của một doanh nghiệp và phương pháp EBITDA.
Những hằng số khác nhau tùy theo ngành và được dựa trên xu hướng của ngành và lịch sử. Để tìm bội chính xác cho ngành công nghiệp của bạn, bạn có thể tìm kiếm trực tuyến và sử dụng lời khuyên của một trang web như Valuation Academic hoặc bạn có thể nói chuyện với một người định giá doanh nghiệp đủ chất lượng, và họ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng hơn về những bộ số mà doanh nghiệp của bạn có thể sử dụng được.
Theo Jeff Rasmussen, nhà tư vấn chính tại Fairway Business Advisors, bội số của phương pháp EBITDA là một trong ba công thức chuẩn cho việc tính toán giá trị kinh doanh: “Có ba phương pháp chính của việc tính toán giá trị của một doanh nghiệp: nhiều doanh thu, bội số của điều chỉnh EBITDA và chiết khấu dòng tiền điều chỉnh của EBITDA.”
Bội số được quyết định bởi nhiều yếu tố, trong đó có ngành công nghiệp, quy mô và tăng trưởng doanh nghiệp. Bội số của doanh nghiệp thay đổi theo thời gian. Để tính toán bội số kinh doanh hoặc bội số EV, bạn thực hiện các tính toán sau đây:
EV / EBITDA = bội số doanh nghiệp
EV được tính bằng cách thêm vốn hóa thị trường, nợ, lãi thiểu số và cổ phiếu ưu đãi. Sau đó bạn trừ tiền mặt.
Kết quả tính toán này sẽ đưa thông tin cho các nhà đầu tư tiềm năng hoặc người mua, như tỷ lệ thấp có thể có nghĩa là một doanh nghiệp được định giá thấp. Tính toán này chủ yếu sử dụng cho các doanh nghiệp lớn và không nên rút ra nhiều sự chú ý từ các tổ chức nhỏ hơn.
Ngoài ba phương pháp này, so sánh với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành là một cách khác để có thể định giá chính xác doanh nghiệp của bạn.
“Đối với các doanh nghiệp nhỏ, tôi sẽ khuyên bạn nên sử dụng phương pháp so sánh”, Brian Cairns, người sáng lập ProStrategix Consulting nói.
“Cố gắng tìm một doanh nghiệp tương tự như của bạn đã bán được hoặc nhận tài trợ. Áp dụng bội số họ sử dụng trong cho doanh số bán hàng của bạn. Đôi khi, các nhà môi giới kinh doanh có thể hữu ích trong việc này và đôi khi bội số trung bình được công khai. Nếu bạn không thể tìm thấy sự so sánh, tôi sẽ gợi ý bạn tham khảo ý kiến từ một chuyên gia.”
Hãy cẩn thận về dựa quá nhiều vào công thức bởi vì chúng không phải là tất cả.
“Một lỗ hổng trong việc sử dụng công thức có thể được thấy ở ví dụ sau.” Seth Webber, hiệu trưởng và người đứng đầu dịch vụ định giá tập đoàn BerryDunn cho biết. “Công ty A đã có một EBITDA trung bình là $ 1 triệu trong năm năm qua. Công ty A đang sở hữu một công ty taxi ở một thành phố đã tích cực đẩy lùi việc sử dụng Uber.
Tuy nhiên, tình hình chính trị đã thay đổi và Uber chuẩn bị tiến vào thành phố của họ. Công ty B cũng có EBITDA trung bình là $ 1 triệu trong năm năm qua.
Công ty B là một công ty phát triển dược phẩm. Dược phẩm của họ gần đây nhất của họ được FDA công nhận và hy vọng sẽ tăng gấp bốn lần EBITDA của họ trong tương lai. Cả hai công ty có cùng lượng EBITDA. Họ có đáng nhận số tiền giống nhau không? Chắc chắn là không.”
Làm thế nào để các nhà đầu tư xác định giá trị doanh nghiệp?
Khi xác định giá trị của doanh nghiệp của bạn và những yếu tố tác động vào giá trị doanh nghiệp, tìm ra những gì một người mua tiềm năng hoặc chủ đầu tư muốn biết.
“Có nhiều cách chỉ sử dụng toán học để xác định giá trị của một doanh nghiệp, nhưng chúng phụ thuộc vào chất lượng của các dữ liệu được sử dụng trong việc tính toán,” Michael Ott, CEO của Rantizo nói. “Thông thường, đàm phán kết thúc với một thỏa thuận giữa nhà đầu tư chính và công ty dựa trên một số yếu tố được hai bên đồng ý.”
Nói tóm lại, nếu bạn đang thu hút các nhà đầu tư hoặc người mua, bạn cần sử dụng cách mà họ định giá doanh nghiệp. Nếu họ sử dụng SDE và nhiều phương pháp khác, sử dụng chúng để xác định giá trị của doanh nghiệp. Nếu họ sử dụng một phương pháp khác, bạn nên sử dụng cách đó để thỏa thuận giá cả mua và định giá.
“Tôi đã sở hữu và bán doanh nghiệp của riêng mình cũng như hỗ trợ người khác [để] làm như vậy,” Creech nói. “Tôi tìm thấy một điều luôn đúng trong mọi trường hợp – liệu bạn có đồng ý bán với giá mà tôi sẵn sàng trả hay không.”
Nếu bạn đang tính toán giá trị của doanh nghiệp của bạn chỉ dành riêng cho mục đích thông tin, hãy thử sử dụng một vài phương pháp khác nhau để có ý tưởng về cách các nhà đầu tư và người mua khác nhau đánh giá tổ chức của bạn.
“Định giá là một nghệ thuật hơn là một môn khoa học, đặc biệt đối với công ty tư nhân giai đoạn đầu,” Ott nói. “Nếu có con số cho doanh thu, một bội số thích hợp cho ngành có thể được sử dụng để có được một con số khá chính xác.
Nếu số liệu về doanh thu không tồn tại hoặc chúng không phản ánh phương hướng của các doanh nghiệp, bạn cần nhiều thông tin hơn. Có hàng tá cách để đánh giá một doanh nghiệp và bạn có thể sử dụng 3,4 cách hoặc nhiều cách cùng lúc.”
Làm thế có thể đánh giá cao doanh nghiệp qua các giai đoạn khác nhau?
Sẽ dễ dàng hơn để ước tính giá trị của một doanh nghiệp với 30 năm tuổi hơn là đánh giá một doanh nghiệp mới. Startup có ít báo cáo tài chính hàng năm hơn và thật khó để biết liệu chúng có trở thành các thương hiệu lớn hay không.
Một doanh nghiệp 30 tuổi, mặt khác, đã có số liệu trong nhiều năm và thương hiệu rõ ràng nên rất dễ để xác định giá trị. Điều này làm cho việc tính toán giá trị của doanh nghiệp của bạn ở các giai đoạn khác nhau của chu kỳ tăng trưởng khó khăn.
Với những thách thức như thế này, bạn có thể sử dụng một vài phương pháp khác nhau và số dự án để có được một vài ước tính tổng giá trị của doanh nghiệp. Giải pháp tốt nhất là nói chuyện với một chủ ngân hàng đầu tư hoặc người có kinh nghiệm tính toán giá trị kinh doanh, Stephen Opler, đối tác của Barnes & Thornburg nhận xét.
Ông giải thích rằng các chủ doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong đàm phán với khách hàng tiềm năng nếu họ không biết giá trị doanh nghiệp của mình. Nếu ai đó đột nhiên đề nghị mua doanh nghiệp của bạn, sẽ rất có lợi nếu bạn biết lời đề nghị đó có phù hợp với giá thị trường hay không.
“Như tôi đã nói với mọi người, không có gì nhàm chán hơn là cuộc đua mà chỉ có một con ngựa,” Opler nói.
Phát biểu với một giám định viên kinh doanh chuyên nghiệp làm cho việc kiểm tra giá trị của doanh nghiệp trong các giai đoạn khác nhau dễ dàng hơn, và điều đó sẽ cho bạn sự chuẩn bị cần thiết nếu bạn cần bán công ty. Trong khi xin lời khuyên từ một chuyên gia có thể tốn kém cho các doanh nghiệp lớn hơn, những hiểu biết chiến lược của một chuyên gia sẽ đem lại cho bạn nhiều lợi ích hơn là cái giá bạn phải trả để thuê họ.
“Nếu bạn bỏ ra 1 triệu USD để thuê một chuyên gia, có vẻ như rất nhiều tiền, phải không?” Opler nói.
“Nhưng nếu họ tăng giá trị cho doanh nghiệp của bạn thêm 1,5 triệu USD, bạn có còn tiếc nữa không?”
Bao lâu phải tính toán xác định giá trị doanh nghiệp một lần?
Xác định giá trị doanh nghiệp để lấy thông tin có thể được thực hiện trong một vài cách khác nhau. Bạn có thể sử dụng một vài công thức và tạo ra ước tính cho giá trị hoặc bạn có thể nói chuyện với một người định giá chuyên nghiệp.
Đối với mục đích cung cấp thông tin và giả sử bạn không mong đợi để bán doanh nghiệp của bạn trong tương lai gần, việc thuê chuyên gia là không cần thiết. Thuê họ sẽ làm cho kết quả định giá chính xác hơn, nhưng lợi ích mà điều đó mang lại là không nhiều.
“Trừ khi bạn đã sẵn sàng để bán hoặc mua lại cổ phần từ các đối tác, xác định giá trị doanh nghiệp cũng chỉ để bạn biết mà thôi, chúng có thể đóng vai trò như một điểm tham chiếu trong tương lai,” James Cassel, chủ tịch kiêm đồng sáng lập của công ty ngân hàng đầu tư trụ sở tại Miami Cassel Salpeter & Co nói.
Nếu bạn không có kế hoạch bán sớm và bạn chỉ muốn biết giá trị doanh nghiệp của bạn, định giá hàng năm là một khoảng thời gian thích hợp.
Người khác có thể gợi ý định giá hàng năm thực hiện bằng cách tính toán của riêng bạn và nói chuyện với một giám định viên mỗi vài năm. Nó phụ thuộc rất nhiều vào nhu cầu kinh doanh của bạn và khi bạn mong đợi trên thị trường để bán doanh nghiệp của bạn.
Điểm mấu chốt trong xác định giá trị doanh nghiệp
Biết giá trị doanh nghiệp của bản thân là điều rất có ích, và có một vài cách khác nhau để đưa ra định giá. Bất kể phụ thuộc vào phương pháp bạn sử dụng, hãy xem xét việc cập nhật tính toán của bạn hàng năm và nói chuyện với giám định viên kinh doanh chuyên nghiệp cho việc định giá chính xác nhất có thể.
Nguồn: The Entrepreneur
